Actueel
Hoe blijf je mentaal gezond?
di 14 mrt 2023
Hoe word en blijf je mentaal fit? En als je je mentaal niet goed voelt, heb je dan een depressie? Dr. Jolanda Meeuwissen, senior onderzoeker van het Trimbos-instituut over hoe je mentaal gezond kan blijven, en wat je als professional hierin kunt betekenen.
Onder mentale gezondheid vallen verschillende componenten en bouwstenen. Een aantal hiervan gaat over ‘mentale fitheid’, zoals mentale vaardigheden (persoonlijke component), erbij horen en meedoen of je gesteund voelen (sociale component), grenzen stellen of ontspanning vinden (functionele component) en de beleving van aan- of afwezigheid van psychische klachten (perceptieve component). Door met mentale fitheid aan de slag te gaan, verbeter je je mentale gezondheid.
Hoe word en blijf je mentaal fit?
Net zoals je oefeningen kunt doen om fysiek sterker en fitter te worden, kun je ook oefeningen doen om mentaal fit te worden en te blijven. Deze oefeningen vind je terug op de website van Mentaal Vitaal.
Hierbij kun je denken aan meer energie krijgen, in balans komen, assertiviteit eigen maken, geluk verhogen, beter ontspannen en zingeving vinden. Voor elk van deze aspecten van mentale fitheid zijn er oefeningen en veel tips die je elke dag kunt gebruiken.
Je kunt kiezen welke aandachtsgebieden voor jou belangrijk zijn en jezelf beter leren kennen in hoe je denkt, voelt en doet. Het hoeft niet allemaal tegelijkertijd.
Tips waarmee je zelf aan de slag kunt om je mentale fitheid te verbeteren, zijn volgens Jolanda Meeuwissen:
1. Geef richting aan je leven, doe dingen die je leuk en belangrijk vindt.
2. Leef (en geniet) bewust, geef door mindfulness meer aandacht aan wat je doet.
3. Ontwikkel sociale relaties, relaties zijn een belangrijke bron van geluk en welzijn.
4. Leef gezond, hierdoor word je niet alleen fysiek, maar ook mentaal fit.
5. Houd grip op je leven, los problemen op en stel dit niet uit.
Mentaal fit zijn en blijven betekent ook: houvast en kracht vinden om je gevoel en gedachten toe te laten en aandacht te geven, juist ook bij stress of tegenslagen. Gun hier jezelf de tijd voor als je door een moeilijke periode gaat.
Een dip is iets anders dan een depressie
Iedereen heeft wel eens een slechte dag of dagen waarbij je niet zo lekker in je vel zit. Dit wordt ook wel een dip genoemd. Soms weet je wat de aanleiding is en soms zit je een tijdje niet zo lekker in je vel zonder precies te weten hoe dat komt. Je maakt je bijvoorbeeld zorgen om je gezin, geld, de toekomst, het klimaat of onrust in de wereld. Of dingen lopen misschien niet zoals je wilt op je werk, of op school of in relaties. Veel mensen twijfelen dan ook of ze last hebben van een dip of een depressie. Het is dan belangrijk om het verschil helder te krijgen.
Als je een keer een dip hebt, hoef je je niet meteen zorgen te maken dat dit altijd een depressie wordt. Zelfs niet als het om klachten gaat die lijken op klachten die bij een depressie horen, zoals slechter slapen of je verdrietig voelen. Een dip gaat meestal niet over in een depressie. Maar als je klachten langer dan twee weken aanhouden, voor een groot deel van je dagen aanwezig zijn, en deze veel invloed hebben op je dagelijkse functioneren, dan kan er meer aan de hand zijn.
Met oefeningen kom je heel ver
Voor iedereen geldt: door met oefeningen voor mentale fitheid aan de slag te gaan, word je veerkrachtiger. Deze veerkracht helpt je bij stress of tegenslagen om te herstellen en er weer bovenop te komen. Ook benadrukt Jolanda Meeuwissen dat als de oefeningen en tips niet genoeg helpen, als je langdurende of ernstige klachten hebt, of als de dagelijkse dingen niet meer lukken, het belangrijk is om gericht hulp te zoeken en erover te praten.
Voor professionals
Heb jij als (zorg)professional te maken met mensen met mentale problemen en/of psychische aandoeningen? Of wil je weten wat je kunt doen op het gebied van preventie?
Op Mentaal Vitaal vind je actuele en wetenschappelijk onderbouwde informatie over mentale gezondheid. Ook staan er oefeningen, tips, zelftesten en keuzehulpen op waarnaar verwezen kan worden. (bron: Trimbos instituut, MENTAALvitaal)