Actueel

Neurofeedback even effectief als Ritalin?

di 29 mei 2018

De effectiviteit van neurofeedback bij ADHD is controversieel. Een internationale groep onderzoekers vergeleek daarom verschillende behandelmethoden bij kinderen met ADHD, waaronder neurofeedback. Op basis van een studie van de bestaande onderzoeksliteratuur stelden zij vast dat Neurofeedback ook op langere termijn tot gunstige effecten leidt, met een vergelijkbare effectiviteit als medicatie zoals Ritalin.

Neurofeedback
Neurofeedback is een niet-invasieve therapie die wordt gebruikt om hersenactiviteit te trainen, waarbij EEG-golven via elektroden op een computerscherm worden weergegeven. Het is aangetoond dat het de symptomen van ADHD bij kinderen (met name onoplettendheid en hyperactiviteit) helpt verminderen. Tijdens een neurofeedback-behandeling tracht de behandelaar de hersengolven van de patiënt te beïnvloeden. Op het moment dat op de behandelapparatuur de gewenste hersengolven te zien zijn, wordt het brein “beloond” met iets dat het prettig vindt: een geluid, een beeld of een filmpje. De gedachte is dat mensen na verloop van tijd ook buiten de behandelsetting de gewenste hersengolven kan gaan voortbrengen en dat deze verandering zelfs permanent zou kunnen zijn.

Positieve effecten
In een studie die onlangs in het medische tijdschrift European Child & Adolescent Psychiatry werd gepubliceerd, wordt gesteld dat Neurofeedback langdurig positieve effecten heeft bij kinderen met ADHD. Het was tot nu toe echter nog onduidelijk of de gerapporteerde verbeteringen blijvend zijn en een goed alternatief zijn voor het voorschrijven van medicatie bij kinderen met ADHD.

Verschillende opvattingen
In deze studie vergeleken onderzoekers gegevens van meer dan 500 kinderen met ADHD. De groepen die vergeleken werden waren kinderen die behandeld werden met Neurofeedback, met medicatie en kinderen die een controle-behandeling ondergingen. In deze onderzoeksgroep werden onderzoekers met verschillende opvattingen over neurofeedback geselecteerd om de onderzoeksgegevens op een uitgebalanceerde en kritische manier te interpreteren.

Geen aanvullende behandeling
Het klinisch effect werd beoordeeld na een follow-up periode van gemiddeld 6 maanden na beëindiging van de behandeling. De onderzoekers ontdekten dat Neurofeedback na deze termijn duurzame effecten had. Bovendien laten de resultaten een tendens zien dat de voordelen van Neurofeedback verder verbeterden van het einde van de behandeling tot follow-up, wat niet het geval was voor de andere behandelingen. Bovendien werd voor de medicatiegroepen nog steeds medicatie gebruikt in het interval van 6 maanden tot aan de follow-up, terwijl er voor Neurofeedback geen aanvullende behandelingssessies in dat interval werden uitgevoerd.

Geen bijwerkingen
Dr. Martijn Arns, één van de onderzoekers betrokken bij de studie, werkzaam bij Onderzoeksinstituut Brainclinics in Nederland, is ervan overtuigd dat Neurofeedback een waardevolle behandeloptie is voor kinderen met ADHD: “Deze meta-analyse toont aan dat na een follow-up van gemiddeld 6 maanden, Neurofeedback bij ADHD een vergelijkbare werkzaamheid heeft in relatie tot andere actieve behandelingen waaronder medicatie. Op basis hiervan kan medicatie gezien worden als een goede interventie met name gericht op korte-termijn symptoombestrijding terwijl Neurofeedback als interventie meer gericht is op bestrijden van klachten op de lange termijn, met als bijkomend voordeel dat er bijna geen bijwerkingen zijn.”

De resultaten hebben specifiek betrekking op goed onderzochte Neurofeedback-methoden (dat wil zeggen Slow Cortical Potentials (SCP), Sensorimotor Rhythm (SMR) en Theta / Beta Neurofeedback) en kunnen niet worden gegeneraliseerd naar alle vormen van Neurofeedback.

Nieuwe Ritalin? 
Hoewel psychostimulantia zoals Ritalin vaak worden voorgeschreven aan kinderen of adolescenten met ADHD, toonde eerder onderzoek aan dat de effecten van medicatie na 2 jaar gebruik afnemen en verschillende bijwerkingen kunnen veroorzaken, zoals angst, misselijkheid en negatieve effecten op slaap. Neurofeedback is een niet-medicamenteuze benadering die in de laatste 10 jaar steeds meer belangstelling heeft gekregen als effectieve methode zonder ernstige bijwerkingen. Voordat de conclusie kan worden getrokken dat medicatie niet meer nodig is, is er volgens de onderzoekers echter eerst meer onderzoek nodig. Vervolgonderzoek zou volgens de wetenschappers nodig zijn voor een goede vergelijking van follow-up effecten en om te controleren voor niet-specifieke gebeurtenissen.

Bron: NFG / Blikophulp.nl